Demokrasimizin vazgeçilmezi olan Basın yayın, medya ve iletişim Sektörü “10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü”nün özünden uzaklaştı.
5187, 5953 ve 5651 sayılı yasalar ile yılbaşında yürürlüğe giren 195 sayılı BİK yönetmeliği ihlal ediliyor.
Ereğli (S Rota Haber) - Demokrasimizin vazgeçilmez unsuru olan basın, yayın, medya ve iletişim sektörü yerel bazda başıboşluk ve denetimsizlik içinde meslek ilkeleri ve yasal ihlalleriyle dikkat çekiyor. Yasaların öngördüğü denetim ve kontrol etkin biçimde yapılamadığından halkın haber alma ve bilgilendirilme hakkının kullanılması ile meslek ilkelerine aykırılık güvensizlik erozyonuna yol açıyor.
Yazılı, görsel, sözel, medya ve iletişim basın yayın kuruluşları açısındanZonguldak’ın önde gelen ilçesi Ereğli’de günlük, haftalık, 15 günlük ve aylık periyotla yayınlanan gazete ve dergiler ile radyo ve tv kuruluşlarında teknik elemanların dışında künyelerde genel yayın yönetmeni, yazı işleri müdürü, sorumlu müdür, koordinatör, sayfa sekreteri, editör, muhabir, kameraman, spiker, programcı ,yazar, karikatürist ve hukuk danışmanları yeralıyor. Bu kuruluşlar 5187 sayılı yasa kapsamında olmakla birlikte resmi ilan alan gazeteler1 Ocak 2017’den itibaren yürürlüğe giren ve yeniden düzenlenen 195 sayılı Basın İlan Kurumu’nun yönetmeliğine uygun olarak yayın yapıyorlar. BİK’indenetiminde olmayan ilçelerdeki uygulamalar ise Valilik Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü’nce yapılıyor.Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü de Valilik, Kaymakamlık ve Cumhuriyet Savcılıklarıylakoordineli olarak basın kuruluşlarıyla işlemlerini sürdürüyor.
Son yıllarda yaygınlaşan internet yayıncılığı ve haber siteleri ise,” İnternet yasası” olarak bilinen “İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesi hakkındaki 5651 sayılı yasa” kapsamındalar. Basın sektöründe sarı basın kartı alabilecek görevlerde çalışanlar 5953 sayılı,” Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkındaki Kanun” ile 5510 sayılı SGKyasası ile birlikte Deftardarlık ve Vergi Daireleri sorumlulukla yükümlüler.Yerel TV’ler ve radyolarda teknik yayıncılık açısından RTÜK’ün kapsamında.21 Mayıs 2016’da SGK’nın”Ücret.prim, ikramiye ve bu nitelikteki her türlü istihkakın bankalar aracılığıyla ödenmesine dair yönetmelik değişikliğine göre çalışanlara güvence veriyor.
SORUMLULUK YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Valiliğin 5187 sayılı yasaya dayanarak meslek kuruluşlarına gönderdiği yazıda üye gazetecilerin sözleşmelerinin bir suretinin derneklere gönderilmesini istemesine karşın üye profillerinde güncelleme yapılıp yapılmadığı konusu Kaymakamlık Dernekler Masasını da ilgilendiriyor. Basın kuruluşlarının künyelerinde hukuk danışmanı olarak görünen avukatların iş ve danışmanlık sözleşmeleri olup olmadığı da Baro Başkanlığı’nca incelemesiyle anlaşılır. Yerel yönetim kuruluşları da kendi hizmet ve denetlemeleri açısından yükümlüler.
İnternet yayıncılığının yaygınlaşması nedeniyle 5651 sayılı yasanın 5187 sayılı basın yasası kapsamına alınmasını öngören yasa tasarısı önceki yıl TBMM Adalet Komisyonu’nda görüşülerek kabul edildi. TBMM Genel kuruluna sunulan,”Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Yasa tasarısı” görüşme sırasını beklerken Basın İlan Kurumu 195 sayılı yeni yönetmeliğinde buna göre düzenleme yaptı. Yılbaşından itibaren yürürlükteki yönetmelikte resmi ilan alan gazetelerin internet siteleri künyelerini buna göre düzenlediler.
MESLEK KURULUŞLARI ÜYELERİNE DESTEK OLAMIYOR
Son yıllarda eline adeta mantar biter gibi gazete ve internet haber siteleriyaygınlaşmasındaki denetimsizlik, kontrolsüzlük sektöre olan güveni zedelediği gibi çalışanların hakkını koruma ve hak arayışlarındaki bilinçsizliği basın yayın işverenlerinin emek sömürüsüne yol açıyor. Tek taraflı sözleşmelerdeki yasa dışı maddeler çalışanlar için engelleyici olduğu kadar İşsizlik endişesi de hak arayışı yargıya intikaline yol açıyor.. Meslek kuruluşları üyelerine destek olamıyor. Yönetim kademelerinde gazete patronlarından çalışan gazeteciler kendilerine yeterince yer bulamıyorlar.
Bunların ötesinde Ereğli’de fotokopi gazeteciliği, haber sitelerinden izinsiz aldıkları haber ve fotoğraf kullanılması, kaynak gösterilmemesiyle birlikte yasalara aykırılıkları, sahte basın kartı düzenlenerek kullanılması ve hayali ünvanlar üstlenerek ünvan gaspları,İl dışında yapılan renkli gazete basımını kendi tesisinde yapmış gibi gösterenler ile yasalara aykırı olanlar örneklenebilir.
UYARIYORUZ
Bazı Gazeteler BİK’in yeni yönetmenliğinde ön görülen koşullarının farkında değiller. Valilik ve BİK Yöneticilerini uyarıyoruz.
Yayın kuruluşlarının Cumhuriyet Savcılıklarındaki kayıtları güncel mi ? Yasal eksiklikleri var mı ? 5651 sayılı yasa ilçelerde kaymakamlığın internet yayıncılığı izin belgesi verilmesini öngörüyor. Ereğli’de özellikle basın yayın ve medya kuruluşlarında izin belgesi alan var mı ? Ya da ne gibi işlemler yapıldı ? İlgilileri kamuoyunu bilgilendirmeye davet ediyoruz.
