3 Mart 1992 tarihinde Zonguldak’ta Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Kozlu Müessesesinde meydana gelen grizu faciasında hayatlarını kaybeden 263 maden şehidi facianın 27. yıldönümünde törenle anıldı.
Facianın meydana geldiği Kozlu Müessesesi’nde Uzunmehmet kuyubaşında düzenlenen anma törenine Zonguldak Valisi Erdoğan Bektaş, Ak Parti Zonguldak Milletvekili Hamdi Uçar, CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuz Yılmaz, Kozlu kaymakamı Hüseyin Ergi, AK Parti Zonguldak İl Başkanı Zeki Tosun, CHP Zonguldak İl Başkanı Hakkı Güney, Sendikamız Genel Başkanı Ahmet Demirci, TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu, TTK Genel Müdür Yardımcısı İsmail Güner, Kozlu Belediye Başkanı Kerim Yılmaz, TTK Kozlu Müessese Müdürü Nurettin Yılmaz ve müessese yöneticileri, Sendikamız Genel Başkan Yardımcısı İsa Mutlu, Sendikamız Genel Sekreteri Satılmış Uludağ, Sendikamız Genel Mali Sekreteri Hikmet Gülşen, Sendikamız Genel Teşkilatlandırma ve Eğitim Sekreteri Kahraman Kabasakal, Sendikamıza bağlı Kozlu, Armutçuk, Karadon, Üzülmez, Amasra, MTA, Merkez Servisleri şube başkan ve yöneticileri, Amelebirliği Yönetim Kurulu Üyeleri Hakan Yeşil, Volkan Yıldız, Siyasi partilerin İl ve ilçe belediye başkan ve meclis üyesi adayları, siyasi partilerin temsilcileri, meslek ve sivil toplum örgütlerinin başkan ve temsilcileri, maden şehitlerinin aileleri ve maden işçileri katıldı.
Sendikamız Kozlu Şube Başkanı Muhammet Ardıç’ın, maden şehitleri için saygı duruşu ve ardından İstiklal Marşı’nın okunması için yaptığı davet ile tören başladı.
Sendikamız Kozlu Şube Başkanı Muhammet Ardıç, 27 yıl önce 263 madenciyi kaybettiklerini belirterek tüm maden şehitlerini rahmet ve saygı ile andıklarını söyleyerek anma töreninde ilk konuşma için GMİS Genel Başkanı Ahmet Demirci’yi davet etti.
Sendikamız Genel Başkanı Demirci;
“Bugün Türkiye’nin, Zonguldak’a her zamankinden daha çok ihtiyacı var”
Sendikamız Genel Başkanı Ahmet Demirci, grizu şehitlerinin 27. Yıldönümünde yaptığı konuşmada şunları söyledi;
“Zonguldak Maden Havzamızın en büyük faciasını bundan 27 yıl önce 3 Mart 1992 tarihinde burada, Türkiye Taşkömürü Kurumu Kozlu Müessesesi’nde yaşadık.
Bu faciada şehit olan 263 madenci kardeşimiz başta olmak üzere tüm maden şehitlerimizi şükran ve rahmetle anıyorum.
Ailelerine, yakınlarına ve tüm madenci camiamıza başsağlığı ve sabır diliyorum.
Allah bir daha böyle acıları bizlere ve hiç kimseye yaşatmasın.
Her faciadan sonra acılar paylaşılır, bir daha aynı faciaların yaşanmaması için alınması gereken önlemler tartışılır ve alınır.
Bizim havzamızda da önlemler alınmasına rağmen, özellikle taşeron uygulamaları ile disiplin bozuldu ve başka facialar yaşandı.
Sonra hep birlikte yaptığımız uyarılar sonucu TTK’da, yeraltında taşeron uygulamasına son verildi.
Ne yazık ki burada yaşadığımızdan daha büyük bir facia 2013 yılında Soma’da yaşandı ve 301 madenci kardeşimiz hayatını kaybetti.
Sonra maden faciaları için başka önlemler tartışılmaya başlandı ve bazı yasal düzenlemeler yapıldı.
İş sağlığı ve güvenliği düzenlemeleri yanında maden çalışanlarına bazı haklar tanındı.
Bunlardan bizler de yararlanıyoruz.
Ancak maden şehitlerimizin yakınlarına bazı haklar tanınırken yasa kapsamı sınırlandırıldı.
Burada yaşamını yitiren 263 madenci kardeşimizin ve Armutçuk’ta yaşamını yitiren 103 madenci kardeşimizin yakınları başta olmak üzere, 10 Haziran 2003 tarihinden önce ve 13 Mayıs 2014 tarihinden sonra şehit olan madencilerimizin yakınları bu haklardan yararlanamadılar.
Sendikamızın, derneklerimizin ve milletvekillerimizin uyarıları dikkate alınmadı.
Biz bu vesileyle burada bir kez daha uyarıyoruz.
Tüm maden şehitlerimizin yakınlarına bu haklar tanınmalıdır.
Başta TTK ve TKİ olmak üzere tüm kamu kurumlarına eleman alımında maden şehitlerimizin yakınlarına öncelik verilmelidir.
Değerli kardeşlerim,
Türkiye’nin taşkömürüne ihtiyacı var.
Özellikle koklaşabilir özelliğiyle demir-çelik sektörünün temel girdisi olan ve sadece bu bölgede bulunan taşkömürüne sanayimizin ihtiyacı var.
Havzamızda yaklaşık 1,5 milyar ton rezerv var.
Biz, yılda iki milyon ton üretemiyoruz.
Yüzlerce yıllık kömürüz var ama biz ithalat için her yıl 4-5 milyar doları dışarıya veriyoruz.
Şimdi döviz bulmakta zorlandığımız için üretimi artırmanın yollarını arıyoruz.
Ama hâlâ özel sektörden söz ediliyor ve kamu kuruluşlarına yeterince sahip çıkılmıyor.
TTK’ya 1500 işçi alımı sözü verildi ve 1000 kişi için dün kuralar çekildi. 500 kişinin durumu halen belirsiz.
Ve bu arada TTK’dan 650 arkadaşımız daha emekli oldu.
Yani TTK’nın norm kadro ile istikrarlı çalışacağı bir düzenleme yapılmadı.
Bu anlayışla TTK’yı kendi ayakları üzerinde duracak bir konuma getiremeyiz.
Genel Müdürlük yetkilendirilmeli ve TTK, norm kadroyla tam kapasite çalıştırılmalıdır.
Değerli madenci kardeşlerim,
İşçi sayısındaki yetersizlik nedeniyle çok zor şartlarda çalıştığınızı biliyoruz.
Bizim her zaman önceliğimiz can güvenliğimizdir.
Sendika olarak her şart altında yanınızdayız.
Maden şehitlerimize Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı ve sabır diyorum.
Sağolun, varolun.”
TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu “1000 yeni işçi arkadaşımız hayırlı olsun ”
Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdür Vekili Ercan Gebeş yaptığı konuşmada şunları söyledi; “tüm dünyada madenciler için ortak olan bir şey var. Tüm dünyada madencilerde hüzün de sevinçte ortak. Biliyorsunuz dün 1000 genç arkadaşımızın kuraları belli oldu. Bu 1000 madenci arkadaşımız için gerekli kanuni işlemlerin tamamlanmasının ardından en kısa zamanda işe başlatacağız. 500 arkadaşımız için ise İş-Kur ile koordineli bir çalışma sonunda sanırım Nisan sonuna doğru kura çekilişini gerçekleştiririz.
Bu genç arkadaşlarımızı gönülden kucaklamanızı istiyorum. Öncelikle işçi sağlı ve iş güvenliği konusunda onlara her türlü yardımcı olmanızı, tecrübelerinizi onlara aktarmanızı istiyorum. Yeni alınacak işçilerimiz kurumumuza, havzamıza ve ülkemize hayırlı olsun. Allah bela, kaza vermeden çalışmalarını nasip etsin”
Zonguldak Valisi Erdoğan Bektaş; “ufacık bir ihmal çok büyük facialara neden olabiliyor”
“Bugün Zonguldak ve Türkiye Taşkömürü Kurumu için farklı bir gün. 27 yıl önce bu bulunduğumuz yerde meydana gelen facia tüm ülkeyi derin bir acı yaşattı. Burada meydana gelen grizu faciasında 263 arkadaşımız şehit oldu. Onlar bizim şehitlerimiz.
Bu tür madencilik iş kazaları yönünden riski en yüksek iş kolu. Ama bu bir mazeret değil. Burada riski en aza, mümkün olabilecek en aza düşürmek önemli olan. Ama bu demek değil ki yüzde yüz risk olmayacak. Bu mümkün değil. Onun için siz evden çıkarken evden helalleşerek çıkıyorsunuz. Bize ve size düşen nerede ne şekilde bir sorun var ise onu ortadan kaldırmak için işbirliği yapmak zorundayız. Soma kazasından 15 gün sonra Manisa Valisi bendim. Ve orada da 301 arkadaşımızı maalesef kaybettik. Orada o olayı çok canlı yaşamak durumunda kaldık. Bakıyorsunuz ufacık bir ihmal çok büyük facialara neden olabiliyor. Soma faciasının gerçek nedeni tam olarak hala anlaşılabilmiş değil. Soma faciasından sonra Türkiye de madencilik yeni bir milat olacak dedik. Gerçekten Soma faciası sonrasında gerek iş güvenliği açısından, gerek işçi hakları ve ücretleri açısından bir milat başladı. Devletin madenler için elini cebine atması bakımından bir dönüm noktası oldu. Ben 263 şehidimiz için tekrar Allahtan rahmet, yakınlarına sabırlar diliyorum. Yeni işe başlayacak 1000 arkadaşımız hayırlı olsun. Allah bela ve kaza yaşatmasın diyorum.”
Vali Bektaş’ın konuşmasının ardından maden şehitleri için Kur-an okundu, dualar edildi. Anma törenine katılan konuklara ve maden işçilerine mevlit şekeri dağıtılması ve gül suyu dökülmesinin ardından gündüz vardiyasındaki işçiler ocaklara indiler.
