Ereğli'deki bir mağarada 25 gün önce başlatılan arkeolojik kazı çalışmaları kapsamında, Karadeniz Ereğli’nin sadece Antik Çağda’ki Heraclea Pontica kenti ile kalmadığı, Karadeniz Ereğli’nin geçmişi ve yerleşim izlerinin Geç Kalkolitik Çağ’a kadar uzandığını bildirildi.
Karadeniz Ereğli Müzesi Müdürü Ahmet Mercan'ın başkanlığında Yrd. Doç. Dr. Hamza Ekme'nin bilimsel danışmanlığında yürütülen kazı çalışmalarının en az 5 yıl süreceği belirtildi.
Alınan bilgiye göre, Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Arkeoloji Bölümü ve Karadeniz Ereğli Müze Müdürlüğü, Bakanlık oluru aldıktan sonra, ilçenin Çaylıoğlu ve Alacabük Köyleri arasında kalan İnderesi mevkisindeki “İnönü Mağarası’nda” kazı çalışması başlattı. Çalışmadan haberdar olan Karadeniz n Ereğli Belediyesi ise Başkan Hüseyin Uysal’ın talimatı ile tüm imkanlarını arkeologlar için seferber etti. Yürütülen kazılarda, kısa sürede önemli bulgulara rastlandı.
Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yardımcı Doçent Doktor Hamza Ekmen, Çaylıoğlu Orman İşletme Şefliği’nde yaptığı açıklamada, Karadeniz Ereğli’nin sadece Antik Çağda’ki Heraclea Pontica kenti ile kalmadığını, ilçe geçmişi ve yerleşim izlerinin en azından Geç Kalkolitik Çağ’a kadar uzandığını söyledi. Çok önemli bulgulara rastlandığını, kazı çalışmalarının ise 5 yıl sürebileceğini anlatan Ekmen, şöyle dedi: “Biz, 2017 yılı sezonunda İnönü Mağarası’nda ilk sezon kazılarını gerçekleştirmek için buradayız. İnönü Mağarası’nı, geçtiğimiz yıl Heraclea Pontica yüzey araştırması sırasında ziyaret ettik. İnönü Mağarası, daha önceki yıllarda Selçuk Üniversitesi Hititoloji hocalarından Güngör Karaoğuzun çalışmalarında keşfedilmiş bir mağaradır. O’nun yayınlarındaki bilgilerden hareketle bu mağarayı geçen yıl tekrardan ziyaret etmiştik. Mağara yüzeyindeki elde ettiğimiz seramik kalıntıları ve diğer objelerden hareketle mağaranın önemini bir kez daha anladık.
Bölgedeki birkaç daha mağara ile birlikte daha önceki yıllarda kazısı yapılan Yassı Kaya Mağarası, İnönü Mağarası, İnler ve Sarmaşık mağaraları düşünüldüğünde İnönü Mağarası’nın Geç Kalkolitik Çağı, Erken Tunç Çağı kültürleri düşünüldüğünde bölgedeki merkez yerleşim olabileceği kanaatine vardık. Mağaranın bu önemi ve mağaralardaki arkeolojik kazı çalışmalarının azlığı nedeniyle definecilik faaliyetlerini yoğun bir şekilde gerçekleşmesi nedeniyle Karadeniz Ereğli Müzesi ile birlikte Bülent Ecevit Üniversitesi olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’na, İnönü Mağarasında bir kazı gerçekleştirilmesi üzerine başvuru yaptık. Başvurumuzun olumlu değerlendirilmesi neticesinde üniversite Rektörlüğümüz, Karadeniz Ereğli Belediyesi ve bilhassa Belediye Başkanı Dr. Hüseyin Uysal’ın bizzat konuyla yakından ilgilenmiş olması bize büyük kolaylıklar sağladı.
“25 KİŞİLİK EKİP ÇALIŞIYOR…”
Biz, bu çalışmayı yürütebilmek için Arkeoloji Bölümü öğretimi üyelerinin tamamı projeye dahil oldular. Üniversiten 17 arkadaşımızdan oluşan ekibimiz çok çalışıyor. Ayrıca Çaylıoğlu Köyü’nden de anlaştığımız işçilerle yaklaşık 25 gündür kazı çalışmalarımızı yürütüyoruz. Geçtiğimiz yıl ulaştığımız ilk izler ve üzerinde düşündüğümüz sonuçları, bu yıl neredeyse teyit etmiş durumdayız. Bu bağlamda düşünüldüğünde Karadeniz Ereğli’nin, sadece Antik Çağda’ki Heraclea Pontica kenti ile kalmadığını ve Karadeniz Ereğli ilçesinin geçmişinin ve yerleşim izlerinin en azından Geç Kalkolitik Çağ’a kadar uzandığını görmüş durumdayız. Bu anlamda düşünüldüğünde de şuana kadar, Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki en erken, en eski yerleşimlerden birisi ile karşı karşıyayız. Fakat daha ilk sezonunu geçiren bu ekibin çalışmaları burada en az 5 yıl daha devam edeceğini planlıyoruz. Kazılar ilerledikçe de sonuçlarımız daha kesinleşecek.”
“KEMİKLER, ÇANAKLAR, TAŞ ALETLER BULUNDU…”
Kazılarda çok önemli bulgulara rastladıklarını ifade eden Arkeolog Doç. Dr. Hamza Ekmen, konuşmasını şu sözlerle sürdürdü:
“Karadeniz Ereğli’nin tarihi yeniden yazılacak söyleminden ziyade Karadeniz kültürlerinin çok erken tarihlere ulaşmadığı düşüncesinin bir kenara bırakılıp Karadeniz Bölgesi’nin çok zengin bir arkeolojik potansiyelinin olduğunu, özellikle Batı Karadeniz’in bu anlamda Balkan kültürleri ile çok yakın ilişkiler içinde olduğunu ve bu ilişkinin çok erken tarihlerden itibaren başlamış olabileceğini düşünmemiz gerekir.Bugüne kadar çalışmalarımızdaki bulgular ise mağara yaşamı düşünüldüğünde çok zengin bulgularla karşılaştığımızı söyleyebiliriz. Çanak, çömlek, akıtacaklı kaplar, kemik ve taş aletler gibi çok çeşitli malzemelerden yapılmış buluntularla karşılaştık. Bu bulgular bize şunu gösteriyor; İnönü Mağarasında yaşayan sakinlerin yoğun olarak küçükbaş hayvancılıkla uğraştıklarını. Buna bağlı olarak ta büyük ihtimalle mandıracılık faaliyetleri ile geçimlerini sağladıklarını, tarımı bildiklerini anladığımız bulgular var. Öğütme taşları, ezgi taşları, bize bunu net olarak gösteriyor.
Ayrıca kemik işçiliğinde de son derece girişken olduklarını gösteren kesilmiş, üretilmek üzere hazırlanmış kemikler bulduk. Kemikten boncuklar, kolye taneleri de böyle bir üretim yaptıklarını bize gösteriyor.”
“SAMUNCU: BU OLAY O KADAR BÜYÜK Kİ…”
Karadeniz Ereğli Tarih ve Doğa Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Recep Samuncu da, açıklamasında, yapılan kazı çalışmasının çok önemli olduğunu, ilçe tarihinin yeniden yazılabileceğini kaydetti. Samuncu, şu ifadeleri kullandı: “İnönü Mağarası yüz yıllardır bilinen hatta ‘ağıl’ olarak küçükbaş yetiştirilen bir mağaradır. Köyler arasında dikkat çeken bir yer değildir. 2013 yılında, arkadaşlarımızın tavsiyesiyle bu mağaraya uğramıştık.
